تحلیل کمّی و کیفی الگوی پراکنش پارک ها در شهر اهواز (مورد شناسی: منطقۀ سه)

ثابت شده است که پارک ها و فضای سبز شهری، مزایای اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و زیباشناسی گسترده ای را ارائه می دهند؛ اما اگر پراکنش آنها در سطح شهر نامتوازن و بدون توجه به اصول همجواری، سرانه ها، توزیع جمعیت، سلسله مراتب و مقیاس های شهری و سایر استانداردهای مطلوبیت مکانی پارک باشد، نه تنها مزایای پیش گفته را ندارند، بلکه مشکل ساز نیز هستند. منطقۀ سه شهر اهواز نیز به دلیل مغایرت شرایط موجود پارک با شاخص های مطلوبیت مکانی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر نیز پاسخگویی به این سوال ها می باشد: 1- الگوی توزیع پارک های منطقۀ سه شهر اهواز از لحاظ شاخص های کمّی و کیفی استاندارد، چگونه است؟ 2- آیا بین محله های منطقۀ سه شهر اهواز از لحاظ برخورداری از پارک، تفاوتی وجود دارد؟ برای نیل به هدف پژوهش، با راهبردی توصیفی- تحلیلی- مقایسه ای به بررسی پارک ها مبادرت گردید. گردآوری اطلاعات و داده ها به صورت کتابخانه ای- اسنادی- میدانی انجام شد که مطالعۀ متون، پژوهش های خارجی و داخلی، نقشۀ کاربری اراضی و مصاحبۀ سازمان نیافته را شامل می شود. تجزیه و تحلیل پارک ها با استفاده از 12 شاخص کمّی و کیفی، بهره گیری از توابع بافر، تایسن، فاصلۀ اقلیدسی، تراکم هسته ای و محاسبه گر رستری در محیط Arc map، نرم افزار PROMETHEE و Super Decisions و شاخص ویلیامسون صورت گرفت. بکارگیری این روش ها بیانگر این مطلب است که از 30 محلۀ منطقۀ سه اهواز، 25 محله در ارائه خدمات پارک به ساکنان خود با مشکل مواجه اند. پارک های این منطقه، در شاخص های مساحت، پوشش جمعیتی، سرانه، سلسله مراتب، دسترسی، مرکزیت، مجاورت با کاربری های ناسازگار و پیک ترافیک، کیفیت مطلوبی ارائه نمی دهند. از 37 پارک این منطقه، 19 پارک زیر نقطۀ بهینۀ 7477/1 می باشند و 17 پارک نیز در اراضی مناسبی مکان گزینی نشده اند. نرم افزار پرومتی نشان می دهد که پارک ده قطعه ای با Phi = 0/3032 مطلوب ترین و پارک کارون با Phi = - 0/3356 نامطلوب ترین پارک این منطقه است. بنابراین نتیجه گیری می شود که الگوی توزیع پارک ها در منطقۀ سه شهر اهواز نامطلوب بوده و در بین محله های این منطقه در برخورداری از خدمات پارک، تمایز وجود دارد.